گاهی اوقات وقتی به قیمت یک عطر خاص نگاه می کنیم، دچار شوک می شویم یا ممکن است غرق شویم و تعجب کنیم که چرا اینقدر قیمت دارند.بسیاری از مردم تصور می کنند قیمت بالاتر به دلیل شیک یا لوکس بودن برند است. اما این تمام ماجرا نیست قیمت یک عطر بر اساس عوامل متعددی تعیین می شود و سهم قابل توجهی در قیمت بالاتر در درجه اول به دلیل مواد اضافه شده به این عطرها است.
یک قانون ساده است که هر چه مواد تشکیل دهنده عطر کمیاب تر شوند، قیمت آن ها بالاتر خواهد بود. به عنوان مثال، بیایید نگاهی به رایحه های گل بیاندازیم. برای استخراج مقدار کمی روغن عطر از یک گل، برای شروع به انبوهی از گل نیاز داریم. و در برخی موارد، این گل های فصلی ممکن است یک بار در سال شکوفا شوند، که باعث می شود به دست آوردن آنها نادر باشد. در چنین مواقعی، اگر آن نت گل خاص در عطر شما باشد، بدیهی است که قیمت آن نیز کمی گران خواهد بود. وقتی دفعه بعد برچسب گرانی روی عطر می بینید، می توانید مواد تشکیل دهنده را بررسی کنید تا به راحتی متوجه شوید که چرا آنها چنین قیمتی دارند.
در ادامه ی مقاله چند مورد از لوکس ترین و گران بها ترین ترکیبات عطر را با هم بررسی خواهیم کرد.
گرانترین ترکیبات عطر ها کدام اند؟
برخی از نفیس ترین مواد اولیه از دنیای جادویی گل ها و اسانس های معطر آن ها به دست می آیند. به طرز عجیبی، برخی دیگر از غدد حیوانات، روده نهنگ ها و چوبی که به یک کپک خاص آلوده شده اند، به دست می آیند. عطرهای گران قیمت به طور خاص برای داشتن نت های متعدد از رایحه ها فرمول بندی می شوند. برخی از این عطر ها شامل نت هایی از میوه ها، گل ها و ادویه ها یا گیاهان هستند. تمام روایح باهم در یک ترکیب خاص مخلوط شده و رایحه ای پیچیده، منحصر به فرد و گیرا را خلق می کنند که روی پوست حس “گرانبها بودن”را القا می کند.
عنبر
عنبر یکی از پرهزینه ترین ترکیبات عطر موجود در بازار است و با توجه به اینکه از روده نهنگ گرفته شده است، جای تعجب نیست. شوخی نمی کنم! قیمت بالای آن نه تنها به دلیل کمیاب بودن آن، بلکه به دلیل سنگینی آن – وزن روی پوست – و خواص چربی دوست است که مولکول های بو را کنار هم نگه می دارد و باعث ماندگاری فوق العاده سایر ترکیبات عطر هم خواهد شد .
به دلیل مسائل قانونی، اغلب به جای آن از یک نسخه مصنوعی آمبروکسان، ساخته شده از یک مولکول طبیعی در گیاه مریم گلی استفاده می شود. این ماده تا حدودی ویژگی گرم، چرمی و تند منحصر به فرد خود را بازسازی می کند. عطرهای حاوی عنبر سائل (Ambergris) همیشه طرفدار دارند، اما تنها حدود ۱ درصد از کل نهنگهای عنبرماهی (Sperm Whale) این ماده را ترشح میکنند.
کمیابیِ عنبر سائل دلیل اصلی قیمت سرسامآور آن به عنوان ماده اولیهی عطر است. در انگلستان در سال ۲۰۱۳، تکهای از عنبر سائل به وزن تقریبی ۳ کیلوگرم پیدا شد که ارزش آن را بیش از ۱۰۰,۰۰۰ یورو (۱,۰۴۶,۴۱۹.۳۴ دلار) تخمین زدند. امروزه، قیمت هر پوند (۴۵۳ گرم) عنبر سائل تقریباً ۱۰,۰۰۰ دلار است.
رایحه ی عطرهای حاوی عنبر منحصربفرد و پیچیده با نت های دریایی، شیرین و خاکی همراه با رایحه ای اقیانوسی هستند. عنبر به خوبی با مرکبات جفت می شود، نت های تازه و خوش طعم مرکبات، مانند ترنج یا لیمو، می توانند مکمل عنبر باشند و جنبه ای فرش و نشاط آور به عطر اضافه کنند. وانیل، برای رایحه ای گرم و خامه ای و دلپذیر و زنبق برای عطری پودری و گلی که پیچیده و تصفیه شده است بهترین ترکیبات هستند.
رز بلغاری
گل رز یکی از زیباترین گل های جهان به حساب می آید و بخشی جدایی ناپذیر از بسیاری از فرهنگ ها، داستان ها، اسطوره ها و میراث ها بوده است. گل رز با رایحه بی نظیر خود یکی از مواد پرکاربرد در عطرسازی است. گل رز بلغاری گونه ای منحصر به فرد است که ما در عطرهای لوکس گلی می بینیم. دلیل محبوبیت و قیمت بالای آن به دلیل ترکیب شیمیایی غنی منحصر به فرد و عطر چند لایه عمیق آن است. این رزهای باکیفیت از دره رز در جنوب کوه های بالکان در بلغارستان می آیند. روغن گل رز بلغاری با نام مستعار طلای مایع، تقریباً به 1500000 شکوفه گل رز در هر کیلوگرم نیاز دارد.
رایحه ی عطرهای حاوی رز به شدت گلی با نت رز غنی و عمیق، با پایه شیرین، تند و عسلی هستند. رز به خوبی با شمعدانی، برای داشتن عطر کمی مرکباتی جفت می شود. یاس برای رایحه ای مست کننده، شیرین و گلی. پاتچولی، برای رایحه ای خاکی، چوبی و عجیب و غریب؛ بنفشه، برای رایحه ای ملایم، پودری و کمی شیرین ترکیب می شود.
عود
خانواده عطر: چوبی با نت های تند و چرمی
عود به روغن عود و آگاروود نیز معروف است زیرا از چوب درخت استوایی وحشی به نام آگار استخراج می شود. عود بسیار ارزشمند است زیرا فقط 2٪ از درختان آگار روغن چوب آگار تولید می کنند. “Phialophora parasitica” کپکی است که چوب آگار را آلوده کرده و رزینی تیره رنگ و با رایحه قوی به نام عود تولید می کند. به دلیل تقاضای زیاد، انحصارطلبی و ماهیت پرزحمت آن، این عنصر یکی از گران ترین عناصر در جهان است. گفته می شود که ارزش آن 1.5 برابر طلا است، بنابراین برخی از متخصصان عطر آن را “طلای مایع” توصیف می کنند. برای نسلها، این عطر در خاورمیانه محبوب بوده است، اما به مرور برندهای خاص غربی مثل تامفورد(مثل تام فورد عود وود) و گوچی (گوچی عود اینتنس)عطر های بی نظیر و بسیار خوش بازخوردی را از عود تولید کرده اند. به دلیل کاهش درختان Aquilaria و Gyrinops قیمت عود از 38000 تا 56000 دلار استرالیا در هر کیلوگرم متغیر است.
عطر های عودی معمولا دارای رایحه ی چوبی و دودی هستند. عود به خوبی با رایحه های گلی و چوبی ترکیب می شود و عطر منحصر به فردی را تشکیل می دهد.
زنبق
به گفته جیمز کریون، مورخ عطر، روغن پیاز گل زنبق یکی از سه ماده اولیه عطر گران قیمت در جهان است. چرا؟ ریشه های گل زنبق ارغوانی به مدت سه سال خشک می شود، و از یک تن ریشه گل زنبق فقط دو کیلوگرم روغن عطر تولید می شود به دلیل فرآیند سخت و زمان زیادی که برای تولید یک روغن با کیفیت خوب نیاز دارد، گران است.هر کیلو بین 38000 تا 53000 دلار استرالیا هزینه دارد.
در طول تاریخ از این ماده در ادکلن های سبک و رایحههای غلیظ گلهای سفید استفاده می گردید. ریشه زنبق رایحه ای بسیار قوی دارد و برای ایجاد بوی خاص و فراموش نشدنی آن، تنها به چند قطره نیاز است.
رایحه: عطر هایی که در آنها از ریشه ی زنبق استفاده شده دارای رایحه ی پودری، فرش مانند و کمی چوبی و در عین حال گلی و ظریف هستند.
زنبق به خوبی با بنفشه، برای رایحه پودری ملایم و رمانتیک جفت می شود. گل رز، برای یک ترکیب گل بی انتها با ته رنگ پودری و کمی شیرین. چوب صندل، برای عطر خامه ای و عمیقا گرم؛ چوب سدر، برای رایحه ای چوبی و خاکی.
یاسمن
می دانستید که حدود 7.5 میلیون گل یاس برای تولید تنها یک کیلوگرم اسانس عطر جمع آوری می شود؟ جای تعجب نیست که بسیار گران قیمت است!
دیوید پتریلو، شیمیدان زیبایی آرایشی، میگوید: «فرایند استخراج بسیار کار دشواری ست و به شکوفههای زیادی نیاز دارد که فقط در شب شکوفا میشوند و برداشت را به چالش میکشند». علاوه بر این، گل های یاس به طور باورنکردنی شکننده هستند و باید در سبدهای مخصوص قرار داده شوند تا گلبرگ ها را از کبودی محافظت کند. آنها همچنین باید فوراً به روغن تبدیل شوند.
همچنین، یکی دیگر از عواملی که به گرانی یاس کمک می کند این است که گرفتن قدرت یاس بر اساس یک گونه چالش برانگیز است. چندین گونه از نت یاس شکوفه را در یک عطر ثبت می کنند. محبوب ترین و گران قیمت ترین نوع یاس، یاس سلطنتی است که با نام های یاس کاتالونیایی یا اسپانیایی و یاسمین نیز شناخته می شود.
یاس و نسخه مصنوعی آن در بیش از 80 درصد از عطرهای زنانه استفاده می شود. این عطر ها معمولا دارای رایحه ی گلی، شیرین، تمیز و کمی میوه ای همراه با رایحه ای از نت های سبز هستند.
یاس به خوبی باگل رز، برای رایحه کلاسیک گلی و شیرین ، با چوب صندل برای رایحه گرم، کرمی و کمی چوبی و با وانیل برای بوی شیرین و گرم ترکیب می شود.
مشک
در حالی که مشک طبیعی یکی از گران ترین محصولات حیوانی در جهان است، اکثریت قریب به اتفاق مشک هایی که این روزها در جهان تولید و به فروش می رسد مصنوعی است. چرا؟ زیرا برای بدست آوردن مشک واقعی، اصیل و طبیعی، ابتدا باید یک آهوی مشک نر را بکشید که حیوانی در حال انقراض در منطقه نپال است. این کاملا غیر اخلاقی و بی رحمانه است.
مشک طبیعی تا اواخر قرن نوزدهم به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت، زمانی که اخلاق به یک عامل تبدیل شد و شکار و تجارت این آهوها آنها ممنوع شد. متأسفانه، شکارچیان متخلف هنوز هم این گوزن ها را می کشند، غلاف های مشک آنها را که غددی است در شکم نزدیک آلت تناسلی برداشته و سپس دانه ای از غلاف مشک خشک شده ایجاد می کنند.
پتریلو می گوید: مشک رایحه ای همه کاره و پایه است که به خوبی با طیف وسیعی از رایحه ها ترکیب می شود تا ترکیبات پیچیده و جذابی را ایجاد کند. این عطر می تواند عمق، حس و ماندگاری را به عطر اضافه کند.
عطر هایی که در آنها عصاره مشک بکار رفته دارای رایحه ای عمیق، چوبی و صمغی که دارای ته رنگ های دودی، حیوانی و بالزامیک است دارند.
مشک به خوبی باوانیل برای رایحه گرم و شیرین ، با عنبر برای رایحه گرم و عمیق؛ پاتچولی، برای رایحه ای عمیق و خاکی با ته رنگ های شیرین و چوبی ،با چوب صندل برای عطری کرمی و ملایم ترکیب می شود.
چوب صندل
درختان صندل در طبقه خاصی از چوب قرار می گیرند که سنگین، زرد و با دانه های ریز هستند. بر خلاف سایر انواع معطر، قدرت عطر آنها می تواند سالها، حتی دهه ها ماندگار باشد. درختان صندل برای مغز چوبی گرانبهایشان از دوران باستان کشت می شدند. این درختان رشد بسیار کندی دارند و حدود 30 سال طول می کشد تا مغز چوب به ضخامت لازم برسد. رایحه آن ها عمیق و چوبی است و اغلب ترکیبی از لطافت های گلی، بالزامیک و شیرین ملایم است.
این چوب بیشتر در نت های پایه بسیاری از عطرها و ادکلن های کلاسیک یافت می شود. قیمت هر کیلوگرم آن ۲۰۰ دلار است و تنه های صندل قرمز بین ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ دلار به ازای هر کیلوگرم قیمت دارند.
کندر
کندر یک رایحه باستانی و بسیار مورد توجه است که قدمت آن به بیش از ۶۰۰۰ سال باز میگردد. نام واقعی آن، کندر (francencens)، ریشه فرانسوی دارد و به معنای «عود خوشبو ناب» یا «صاعقه» است.درگذشته ارزش آن به اندازه وزن طلا بوده است. مورخان بر این باورند که تقاضای مداوم برای این محصول تا حدودی باعث باز مسیرهای تجاری باستانی شده است.
برداشت کندر به زمان و صبر نیاز دارد. کارگران با چاقوی فلزی تیزی پوسته بیرونی درخت را برش میدهند تا رزین (صمغ) معطر داخل آن به بیرون تراوش کند. پس از چند هفته، آنها برای جمعآوری «اشکهای» رزینی که از درخت جاری شده است برمیگردند. این اشکها را با دقت بر اساس کیفیتشان درجهبندی کرده و در غارهای خنک نگهداری میکنند.امروزه، کندر ممکن است تا 6,000 دلار برای هر لیتر (33.81 اونس مایع) قیمت داشته باشد.
عمان مهمترین منبع کندر جهان در دوران امپراتوری روم بود که نقش مهمی در مراسم مذهبی داشت. تا به امروز، منطقه ظفار این کشور که در تابستان بارانی شبیه باران های موسمی را تجربه می کند، بزرگترین درجه کندر جهان را تولید می کند.
عطاران ماهر اغلب کندر را با نتهای گلی اولیه ترکیب میکنند و از آن در نتهای پایانی باشکوه به عنوان عصاره ماندگار، نرم، صاف و خاکگونه استفاده میکنند.
معمولا عطر هایی که در آنها کندر به کار رفته دارای رایحه ی شیرین تند و چوبی هستند.
سخن پایانی
در دنیای عطر ها، بعضی از مواد تشکیل دهنده اولیه به دلیل کمیابی، روش های دشوار استخراج و کیفیت منحصر به فردشان به گنیجنه هایی گران بها تبدیل می شوند. این ترکیبات کمیاب، رایحه ای جادویی به عطر ها می بخشند و باعث تمایز آن ها در میان دیگر عطرها می شوند.